WAAROM DARMGEZONDHEID DE SLEUTEL IS TOT EEN BETERE LEVENSKWALITEIT

"Dat moet ik eerst verteren!" – wie kent deze uitdrukking niet? Het onderstreept op subtiele wijze de enorm belangrijke rol die de darmen spelen in ons welzijn. De darmen regelen immers niet alleen de vertering van voedsel, maar zijn ook betrokken bij de verdediging tegen ziekteverwekkers en de hormoonproductie (in dat opzicht beïnvloeden ze zelfs onze psyche¹).
Een evenwichtig darmmicrobioom is daarom een belangrijke pijler van de gezondheidszorg. Helaas is het darmmicrobioom erg kwetsbaar: zelfs hoge stressniveaus kunnen de balans van de darmbacteriën verstoren, en een onevenwichtig dieet kan dit nog verder doen.
Lees hier waarom je je darmflora zeker moet ondersteunen – en welke rol probiotische darmbacteriën daarbij kunnen spelen!
- De micro-organismen in onze darmen vormen een fascinerende, zeer complexe gemeenschap. Als de samenstelling van deze gemeenschap verstoord raakt, kan dit negatieve gevolgen hebben voor onze algehele fysieke en mentale gezondheid.
- De grootste risico’s voor darmflorastoornissen zijn medicijngebruik, een onevenwichtige voeding en veel stress.
- 5 tips voor het behouden van een gezonde darmflora – als u ze opvolgt, verkleint u de kans op het ontwikkelen van een bacteriële onbalans in de darm aanzienlijk.
- Probiotica kunnen zowel helpen bij het behoud van een gezonde darmflora als bij het herstellen van een beschadigde darmflora. Het is echter belangrijk om te weten dat het gebruik van probiotica geen wondermiddel is voor een verstoord spijsverteringsstelsel.
De darmflora – wat is dat eigenlijk?
De darmflora is het grootste microbioom in het menselijk lichaam. De term 'microbioom' verwijst naar het geheel van alle micro-organismen die in een levend organisme leven – of in een specifieke regio binnen of op een levend organisme. Volgens huidige schattingen telt het menselijke darmmicrobioom (minstens) 10 biljoen microben, waaronder bacteriën, virussen, schimmels en protozoa. Sommige schattingen schatten het aantal zelfs op ongeveer 40 biljoen microben. Dit aantal is groter dan het aantal cellen waaruit een menselijk lichaam bestaat.
Als je alle micro-organismen die in de darmen van een volwassen mens leven zou verzamelen en in een maatbeker zou doen om te wegen, dan zou een postweegschaal het weegproces al niet aankunnen. De bacteriemassa zou dan namelijk ongeveer 1,5 kg wegen.
Overigens ontwikkelt het darmmicrobioom zich pas na de geboorte; bij ongeboren baby's is de darm nog steriel. In de loop van het leven neemt de bacteriedichtheid in de darm steeds verder toe. De samenstelling van de bacteriën verandert voortdurend. Toch wordt de darmflora van een mens niet alleen bepaald door omgevingsinvloeden: tweelingonderzoek heeft aangetoond dat het darmmicrobioom onder andere wordt beïnvloed door de bloedgroep.³

Waarom spreken we eigenlijk van "darmflora" en niet van "darmfauna"? Bacteriën behoren immers meer tot het dierenrijk dan tot het plantenrijk – of toch niet? Geen van beide. Bacteriële micro-organismen werden lange tijd zoölogisch geclassificeerd als behorend tot het plantenrijk – de term "darmflora" stamt uit deze periode. Tegenwoordig worden bacteriën beschouwd als een apart domein, wat betekent dat ze noch planten noch dieren zijn. De term "darmflora" is echter gebleven.
Het is verbazingwekkend wat het microbioom in de darmen kan doen
Het darmmicrobioom heeft veel functies, waaronder:
- de synthese van essentiële vitamines (zoals B1, B2, B6, B12 en K),
- ontstekingen bestrijden,
- de ‘ontgifting’ van het organisme (door het ontbinden van vreemde stoffen),
- de afbraak van moeilijk verteerbare voedingscomponenten (vezels),
- de productie van boodschapperstoffen die door de darmwand in de bloedbaan terechtkomen – waaronder psychoactieve hormonen zoals dopamine en serotonine –,
- het trainen van het immuunsysteem en
- het voorkomen van de verspreiding van ziekteverwekkers⁴.
Mogelijke gevolgen van een beschadigd microbioom in de darm
Als het microbioom in de darmen beschadigd is – dat wil zeggen, als bepaalde groepen bacteriën ernstig zijn uitgeput, waardoor ze ten opzichte van andere bacteriën ondervertegenwoordigd zijn – kan het bacteriële onevenwicht leiden tot aanzienlijke gezondheidsproblemen.
Bovenaan de lijst met mogelijke gevolgen staan natuurlijk spijsverteringsstoornissen zoals een opgeblazen gevoel, winderigheid en diarree, maar ook chronische ontstekingsziekten van de darmen.⁵
Zoals het gezondheidsmagazine AOK⁶ schrijft, kan een verstoorde darmflora mogelijk ook huidziekten, obesitas en bepaalde allergieën veroorzaken, evenals een algemene verhoogde vatbaarheid voor infecties. De darmflora zou zelfs een rol spelen bij het ontstaan van psychische aandoeningen zoals depressie (vgl. Fröhlich H. et al. [2019])⁷. Hoewel causaliteit nog niet gedeeltelijk is bewezen – het staat alleen vast dat mensen die aan deze ziekten lijden doorgaans ook een verstoorde darmflora hebben – is het in ieder geval aannemelijk. Sommige onderzoekers speculeren al over de vraag of en hoe dergelijke ziekten behandelbaar zijn door in te grijpen in het darmmicrobioom.

Onderzoek naar oorzaken – wat beschadigt het microbioom?
Wat zijn de oorzaken van verstoringen in de darmflora? Of, anders gezegd: hoe kunnen "goede darmbacteriën" verdwijnen en schadelijke bacteriën zich vermenigvuldigen? Daar zijn verschillende redenen voor.
Onevenwichtig dieet
Drugsgebruik
Bepaalde medicijnen en medicijngroepen hebben een negatieve invloed op de darmflora. In het geval van antibiotica is dit zelfs inherent: antibiotica zijn ontworpen om bacteriën te doden, dus de vernietiging van nuttige darmbacteriën is onvermijdelijke nevenschade.¹⁰
De meest voorkomende reden om probioticasupplementen te kopen, is om de darmflora te herstellen na antibioticagebruik.
Naast antibiotica worden ook laxeermiddelen, maagzuurremmers, antihistaminica en bepaalde kalmeringsmiddelen (benzodiazepinen) beschouwd als 'darm-onvriendelijke' medicijnen.¹¹
Hormonale anticonceptie (voor vrouwen)
Orale anticonceptiemiddelen zoals de ‘anticonceptiepil’ kunnen blijvende schade aan de gezondheid van de darmflora veroorzaken, zoals uit diverse onderzoeken (bijvoorbeeld Boyko et al. [1994]) blijkt.¹²
Uit onderzoek blijkt dat vrouwen die de pil gebruiken als anticonceptiemiddel, een aanzienlijk hoger risico lopen op inflammatoire maag-darmziekten dan vrouwen die andere anticonceptiemiddelen gebruiken.
spanning
Periodes van stress, gecombineerd met een gebrek aan beweging, zijn ook schadelijk voor de darmen. De stresshormonen adrenaline, noradrenaline en cortisol zijn de oorzaak: ze verminderen de bloedtoevoer naar het spijsverteringskanaal (omdat spijsvertering geen essentieel proces is in een vecht-of-vluchtsituatie).
Het is dan ook niet verwonderlijk dat een hoge mate van stress op de lange termijn de darmflora verstoort.
Interessant genoeg lijkt het omgekeerde ook waar te zijn: een stabiele darmflora, ondersteund door goede darmbacteriën (bifidobacteriën), vergroot kennelijk de stressbestendigheid.
Dat suggereert in ieder geval een onderzoek dat in het najaar van 2012 werd gepubliceerd in het tijdschrift Psychoneuroendocrinology.¹³
Hoe u uw darmflora kunt ondersteunen
Wat kunt u doen om uw darmflora te ondersteunen, idealiter zo goed dat darmreiniging niet eens nodig is?
U kunt (en moet) ervoor zorgen dat u de hierboven genoemde risicofactoren zoveel mogelijk elimineert of op zijn minst beperkt.
Stress kun je bijvoorbeeld niet helemaal vermijden. Door ontspanningstechnieken (meditatie of yoga), voldoende slaap en voldoende inname van de juiste micronutriënten (vooral vitamine B) kun je echter wel beter bestand zijn tegen stressklachten.
Uw lichaam schakelt dan minder snel over op de alarmstand bij stresssituaties en maakt daardoor minder of minder frequent stresshormonen aan.
Meer informatie over stressmanagement vindt u in ons blogbericht ‘Wat u kunt doen aan stresssymptomen’.
Definitie: Wat zijn probiotica?
Probiotica zijn voedingssupplementen die ontwikkeld zijn om de darmflora te ondersteunen. Ze bevatten levende micro-organismen, waaronder lactobacillen, bifidobacteriën en andere darmbacteriën. Ze zijn bedoeld om de natuurlijke bacteriële activiteit in de darmen te bevorderen en een aangetaste darmflora aan te vullen met nieuwe, 'goede' darmbacteriën.
"Darmreiniging", "opbouw van de darmflora" of "opbouw van het darmslijmvlies" – dit zijn de buzzwords die gebruikt worden om probiotische capsules te promoten in apotheekbladen en online. Maar kunnen de darmen daadwerkelijk worden hersteld met behulp van probiotica? In principe wel. Wetenschappelijke studies (bijv. Rehovot et al. [2018] en Jotham Suez et al. [2018], Weizmann Institute of Science)1⁶ hebben onomstotelijk aangetoond dat oraal toegediende micro-organismen het darmslijmvlies kunnen koloniseren.
Uit de onderzoeken is echter ook gebleken dat een darmspoeling met probiotica niet in alle gevallen werkt of niet altijd voldoende is om de darmflora te herstellen.
Als het om de gezondheid van de darmen gaat, zijn goede voeding en gezond gedrag extra belangrijk.
Probiotica voor vrouwen
Elk jaar komen er tientallen nieuwe probiotica op de markt. Sommige daarvan hebben het label "voor vrouwen" op de verpakking. Dit betekent echter niet dat vrouwen andere darmbacteriën nodig hebben dan mannen. Probiotica voor vrouwen zijn doorgaans niet echt producten die ontworpen zijn om de darmflora te stabiliseren, maar eerder producten die ontworpen zijn om de vaginale flora te stabiliseren. (De bacteriën die ze bevatten, verschillen opvallend van de bacteriën die in supplementen voor darmflora worden aangetroffen.)
Er bestaan echter wel degelijk darmflorasupplementen die specifiek voor vrouwen zijn ontwikkeld. Het nut van deze specifieke aanpak is echter twijfelachtig: tot op heden is er geen bewijs uit humane studies dat darmprobiotica bij vrouwen anders functioneren dan bij mannen en daarom anders geformuleerd zouden moeten worden. Hoewel dierstudies (biggen) deze mogelijkheid suggereren (zie Lewis et al. [2019])1⁷, is de overdraagbaarheid naar mensen twijfelachtig.
veganistische probiotica
Het hoofdingrediënt in de meeste probioticasupplementen zijn melkzuurbacteriën (Lactobacilli). Voor veganisten roept dit de vraag op of dergelijke probiotica per se van dierlijke oorsprong zijn. Het antwoord is nee. Probiotica die melkzuurbacteriën bevatten, kunnen zeker veganistisch zijn. De term "melkzuur" is hier misleidend, aangezien de stof waarnaar wordt verwezen, alleen melk met de naam gemeen heeft. Melkzuur wordt tegenwoordig namelijk voornamelijk gewonnen uit plantaardige grondstoffen – hoewel niet altijd. Veganisten moeten daarom bij de aankoop van probiotica letten op het "vegan"-label of een bijbehorend logo.
Cultuurcomplex van NATURTREU
Met FLORAZAUBER bieden we ook een bacteriecomplex aan. Het is een innovatief veganistisch cultuurcomplex bestaande uit 100 miljard levende bacterieculturen en acaciavezels met B-vitamines in een maagsapresistente capsule.¹⁸
FLORAZAUBER bevat 23 in het laboratorium geteste bacteriestammen en 100 miljard kolonievormende eenheden. Dit betekent dat het product meer bacteriestammen bevat dan de meeste darmflorasupplementen van andere fabrikanten.
Onze aanbeveling
Daarom is Flora Magic zo effectief:
- 100 miljard levende bacterieculturen.
- 23 geteste, nuttige en hoogwaardige bacteriestammen.
- Vertraagde oplossing van het capsuleomhulsel.
Conclusie
Er is nauwelijks een ander orgaan dat de gezondheid zo divers beïnvloedt als de darmen – iets waarvan veel mensen zich niet eens bewust zijn. Gezondheidsproblemen worden dan ook zelden in verband gebracht met een verstoorde darmflora. Terugkerende spijsverteringsstoornissen worden toegeschreven aan een (te) rijke maaltijd de dag ervoor of aan vage intoleranties, en een verhoogde vatbaarheid voor infecties wordt toegeschreven aan de over het algemeen hoge concentraties vervuilende stoffen in de lucht ("Geen wonder, met al dat fijnstof!") – maar een verstoord darmmicrobioom kan juist de oorzaak zijn. Door de in de tekst genoemde, darmbeschadigende invloeden te minimaliseren en te streven naar een levensstijl die de darmgezondheid bevordert, vergroot u de kans dat u de gevolgen van een bacteriële disbalans in de darmen bespaard blijft.
Het zou mooi zijn als we de frequentie van maag-darmklachten simpelweg konden verminderen – dergelijke klachten vormen immers een behoorlijk groot deel van de ziekten waar Duitsers regelmatig over klagen. Volgens het statistiekplatform Statista kampt ongeveer één op de vier Duitsers meerdere keren per jaar met maag-darmklachten, en één op de tien zelfs één keer per maand.¹⁹ Ons advies is daarom: zorg beter voor je darmen! Ze zijn veel meer dan alleen de "achterdeur" van het lichaam.