10 tips om stress in het dagelijks leven te bestrijden

Door Alexander
|
13 maart 2025
|
Leestijd: 5 minuten

Ein Termin folgt dem nächsten, die To-do-Liste wird länger und du stehst ständig unter Strom. Einfach mal abschalten? Leichter gesagt als getan! Die folgenden Tipps gegen Stress unterstützen dich dabei, mehr Ruhe und Gelassenheit in deinen Alltag einkehren zu lassen.

    Identificeer stressfactoren: Wat veroorzaakt stress bij u?

    Stress is vaak een complex samenspel van verschillende factoren.⁴ Naast uw werk, huishouden, sociale relaties en familieverplichtingen kunnen het ook uw eigen gedachten en eisen zijn die innerlijke onrust veroorzaken.

    Besteed daarom de komende dagen goed aandacht aan de omstandigheden waarin u zich gestrest voelt.

    • Haast je je van afspraak naar afspraak? Misschien helpt het om bewust buffertijd in te plannen of slechts één vaste afspraak per dag te plannen.

    • Als u zich tijdens het autorijden niet lekker voelt, kan het een opluchting zijn om de spits of drukke wegen te vermijden.

    • Regelt u de dagelijkse routine van uw gezin alleen? Erken mentale overbelasting als een psychologische last, delegeer taken en zoek steun.

    • Heb je een date, maar verlang je naar wat rust? Het is prima om dates af te zeggen om bij te komen.

    Soms zijn het kleine veranderingen die een grote impact kunnen hebben! Daarom is het des te belangrijker om je persoonlijke stressbronnen te identificeren.

    De Duitse Vereniging voor Voeding adviseert daarom om dagelijks vijf porties fruit en groenten te consumeren – drie porties fruit en twee porties groenten.⁴ Een portie wordt gedefinieerd als de hoeveelheid die in een open hand past. Het probleem: maar weinig volwassenen slagen hierin.

    Het is geen wonder dat meer dan 80% van de Duitsers de aanbeveling van 5 porties niet of niet regelmatig opvolgt.⁵ Groenten zijn in deze gevallen een welkom alternatief. Eén groene drank per dag is meestal voldoende om een ​​complete aanvoer van micronutriënten te garanderen (zie de volgende alinea).

    Herkennen en begrijpen van de waarschuwingssignalen van het lichaam tijdens stress

    De ene afspraak volgt de andere op, je to-dolijst wordt langer en je staat constant op scherp. Even helemaal niets doen? Makkelijker gezegd dan gedaan! De volgende stressverlagende tips helpen je om meer rust en sereniteit in je dagelijks leven te brengen.

    Wist je dat stress een geheel natuurlijke en eigenlijk heel nuttige reactie van je lichaam is?

    Wanneer je je gestrest voelt, treedt een eeuwenoud noodhulpprogramma in werking. Je hartslag neemt toe, je ademhaling versnelt, je spieren spannen zich aan. Je lichaam bereidt zich voor om snel te reageren.¹

    Deze fysieke reacties zijn niet schadelijk. Integendeel! Zonder stress zouden onze voorouders niet adequaat hebben kunnen reageren op bedreigingen en gevaarlijke situaties.

    Gelukkig hoeven we tegenwoordig zelden te vluchten voor echt gevaar. Maar zelfs alledaagse situaties veroorzaken stress. Een belangrijk examen, een sollicitatiegesprek of een spontane sprint naar de bushalte bijvoorbeeld, gaan vaak gepaard met innerlijke spanning.

    In het begin is dit soort stress niet problematisch, meestal verdwijnt het vanzelf na een korte tijd.

    Wanneer stress echter een permanent karakter krijgt, staan ​​je lichaam en geest als het ware constant op scherp. Het resultaat? Chronische stress. En dit kan op den duur echt uitputtend zijn.³

    Hoe manifesteert een dergelijke noodtoestand en alarmtoestand zich?

    In de meeste gevallen geeft je lichaam je signalen wanneer iets je te veel wordt. Misschien voel je je de laatste tijd vaak moe of onrustig? Heb je vaak hoofdpijn, last van spanning of spijsverteringsproblemen?

    Hoe eerder u deze fysieke en psychologische signalen leert herkennen, hoe beter u er actief tegen kunt optreden.

    Stressauslöser erkennen: Was belastet dich?

    Stress ist oft ein komplexes Zusammenspiel verschiedener Faktoren⁴. Neben Job, Haushalt, sozialen Beziehungen und familiären Verpflichtungen sind es womöglich deine eigenen Gedanken und Ansprüche, die innerliche Unruhe auslösen.

    Achte deshalb in den kommenden Tagen einmal ganz genau darauf, unter welchen Umständen du dich gestresst fühlst.

    • Du hetzt von Termin zu Termin? Vielleicht hilft es dir, bewusst Pufferzeiten einzuplanen oder nur einen festen Termin pro Tag zu vereinbaren.

    • Du fühlst dich beim Autofahren unwohl? Dann könnte es eine Erleichterung sein, den Berufsverkehr oder vielbefahrene Straßen zu meiden.

    • Du organisierst allein den Familienalltag? Erlaube dir, Mental Overload als psychische Belastung anzuerkennen, Aufgaben abzugeben und dir Unterstützung zu holen.

    • Du bist verabredet, sehnst dich aber nach Ruhe? Es ist absolut in Ordnung, Verabredungen abzusagen, um dich zu erholen.

    Manchmal sind es kleine Veränderungen, die eine große Wirkung entfalten können! Umso wichtiger ist es also, deine persönlichen Stressquellen zu erkennen.

    Die Deutsche Gesellschaft für Ernährung empfiehlt daher, täglich fünf Portionen Obst und Gemüse – drei Portionen Obst und zwei Portionen Gemüse – zu konsumieren⁴. Eine Portion ist dabei definiert als die Menge, die in die eigene geöffnete Hand passt. Problem: Nur sehr wenige Erwachsene schaffen das.  

     Kein Wunder, dass über 80 % aller Deutschen der 5-Portionen-Empfehlung nicht oder nicht regelmäßig folgen⁵. Greens sind dann eine willkommene Alternative. In aller Regel genügt nämlich 1 Green-Drink pro Tag, um eine umfassende Mikronährstoffversorgung sicherzustellen (s. folgender Absatz).  

    Ontspanningsoefeningen als directe stressverlichting

    Stijgt je stressniveau en ben je toe aan een korte pauze? Simpele ontspanningsoefeningen kunnen juist op die momenten rustgevend zijn.

    Met behulp van de volgende rituelen kunt u stress verminderen en even afstand nemen van het dagelijks leven.

    ademhalingsoefeningen

    Normaal gesproken adem je in stressvolle situaties oppervlakkig en kort. Bij deze ademhalingsoefening concentreer je je op bewust ademhalen. Langzaam en diep ademhalen kan je zenuwstelsel kalmeren.5

    Adem hiervoor diep in door je neus. Houd je adem even vast en laat hem zachtjes door je mond uitstromen. Stel je voor dat je innerlijke spanning met elke ademhaling verdwijnt.

    Progressieve spierontspanning

    Heb je ooit gehoord van progressieve spierontspanning? Bij deze oefening dwaal je mentaal door de verschillende lichaamsdelen en span je de bijbehorende spiergroepen aan. Na een tijdje ontspan je ze en geef je de volgende spiergroep je volledige aandacht.

    Progressieve spierontspanning helpt u bewust te worden van uw lichaam en bewust onderscheid te maken tussen spanning en ontspanning6.

    Zet je benen tegen de muur

    Het motto van deze oefening? Gewoon je voeten omhoog! Het enige wat je nodig hebt is een vrije muur, een comfortabele ondergrond en een paar rustige minuten.

    Ga op je rug liggen en leun met je benen verticaal tegen een muur. Je lichaam vormt ongeveer een L-vorm.

    Deze zachte omgekeerde houding verlicht de druk op uw benen en rug, bevordert de bloedsomloop en helpt uw ​​zenuwstelsel te kalmeren.

    Rustgevende slaap: de belangrijkste energiebron voor uw welzijn

    Slaap is de natuurlijke superkracht van je lichaam. Terwijl je slaapt, draait er op de achtergrond een fascinerend herstelprogramma!

    Je lichaam gebruikt deze nachtrust om te herstellen en te regenereren.8 Maar juist in stressvolle tijden is het niet zo makkelijk om te ontspannen.

    Het is een vicieuze cirkel! Als deze aandoening langdurig aanhoudt, kan het niet alleen uitputtend zijn, maar heeft het ook een merkbare impact op je humeur, concentratievermogen en veerkracht.

    Door meer aandacht te besteden aan je slaap, verhoog je je innerlijke veerkracht in het dagelijks leven. Een slaaproutine die bij jou en je behoeften past, kan wonderen doen.

    Unterstützung von NATURTREU

    Op stressvolle dagen is het extra moeilijk om te ontspannen. Een rustige avondroutine kan je lichaam helpen zich geleidelijk voor te bereiden op een goede nachtrust.

    Het hormoon melatonine speelt hierbij een centrale rol. Het is een natuurlijke boodschapper die je lichaam het signaal geeft dat het tijd is om te slapen.⁹

    Als uw ritme verstoord is, kan ons melatoninecomplex u fantastisch helpen om de tijd die het kost om in slaap te vallen¹⁰ te verkorten.

    Naast melatonine bevat TRAUMHAFT ook kruidenextracten zoals valeriaan, citroenmelisse en passiebloem, en L-tryptofaan om u op een zachte manier in slaap te laten vallen.

    Wie Bewegung beim Stressabbau helfen kann

    Wie schön wäre es, wenn man Stress einfach abschütteln könnte? Das ist möglich!

    Tatsächlich gilt Bewegung als eines der effektivsten Mittel, um Stress abzubauen – und das auf ganz natürliche Weise.

    Vielleicht kennst du das Gefühl. Nach einer Runde mit dem Fahrrad, einem Spaziergang im Grünen oder einer kleinen Wanderung durch den Wald fühlt sich alles ein bisschen leichter an. Die Gedanken werden klarer, die Stimmung freundlicher.

    Kein Wunder, denn bei Bewegung schüttet dein Körper Glückshormone aus. Diese schenken dir ein Gefühl von mehr Leichtigkeit und Zufriedenheit¹¹.

    Hoe lichaamsbeweging stress kan verminderen

    Hoe geweldig zou het zijn als je stress gewoon van je af kon schudden? Het kan!

    Sterker nog, bewegen wordt gezien als een van de meest effectieve manieren om stress te verminderen, en dat op een geheel natuurlijke manier.

    Misschien ken je het gevoel wel. Na een fietstocht, een wandeling in de natuur of een korte wandeling door het bos voelt alles net iets makkelijker. Je gedachten worden helderder, je humeur beter.

    Dat is niet zo vreemd, want door te sporten komen er endorfines in je lichaam vrij, waardoor je je licht en tevreden voelt.¹¹

    Bewegen in de natuur is bijzonder herstellend. Slechts 60 minuten buiten bewegen kan je welzijn merkbaar verbeteren. Dit wordt bevestigd door een recent onderzoek van de Lise Meitner Groep voor Milieuneurowetenschappen aan het Max Planck Instituut voor Menselijke Ontwikkeling¹².

    Op stressvolle dagen is het extra moeilijk om te ontspannen. Een rustige avondroutine kan je lichaam helpen zich geleidelijk voor te bereiden op een goede nachtrust.

    Het hormoon melatonine speelt hierbij een centrale rol. Het is een natuurlijke boodschapper die je lichaam het signaal geeft dat het tijd is om te slapen.

    Als uw ritme verstoord is, kan ons melatoninecomplex u fantastisch helpen om de tijd die het kost om in slaap te vallen te verkorten10.

    Naast melatonine bevat TRAUMHAFT ook kruidenextracten zoals valeriaan, citroenmelisse en passiebloem, evenals L-tryptofaan om u op een zachte manier in slaap te laten vallen.

    Vitaminen voor zenuwen en psyche

    Wist u dat vitamines en mineralen een waardevolle bijdrage leveren aan de ondersteuning van uw zenuwstelsel en mentale functies?

    Zo verdient de vitamine B-groep speciale aandacht. Als vitamine B-complex fungeren ze als een perfect op elkaar ingespeeld team. Elke vitamine vervult specifieke taken. Samen dragen ze bij aan het goed functioneren van belangrijke processen die verband houden met je zenuwen, psyche en energie.¹³

    Juist in deze uitdagende tijden zijn ze van groot belang voor uw welzijn!

    Leer meer over vitamine B

    Zorg er daarom voor dat u tijdens uw volgende boodschappentrip meer producten met vitamine B in huis haalt. Denk hierbij aan volkorenproducten, peulvruchten, noten en groene groenten¹⁴.

    Dat is niet zo vreemd, want door te sporten komen er endorfines in je lichaam vrij, waardoor je je licht en tevreden voelt.¹¹

    Bewegen in de natuur is bijzonder herstellend. Slechts 60 minuten buiten bewegen kan je welzijn merkbaar verbeteren. Dit wordt bevestigd door een recent onderzoek van de Lise Meitner Groep voor Milieuneurowetenschappen aan het Max Planck Instituut voor Menselijke Ontwikkeling¹².

    Unterstützung von NATURTREU

    Er zijn eigenlijk maar weinig voedingsmiddelen die het volledige spectrum aan B-vitamines bevatten. Om alle acht B-vitamines daadwerkelijk binnen te krijgen, is het verstandig om zo gevarieerd mogelijk te eten.

    Indien nodig kan een gerichte aanvulling met een hoogwaardig vitamine B-complex u ondersteunen.

    Ons Vitamine B Complex NERVENSTARK voorziet u van alle 8 B-vitaminen – grotendeels in hun actieve vorm.

    Vooral in uitdagende tijden ondersteunen ze de normale werking van je zenuwstelsel.¹⁵ Ze dragen ook bij aan het behoud van je mentale evenwicht16 en een normaal energiemetabolisme.¹⁷

    Gedachten ordenen: Rust vinden - met pen en papier

    Je gedachten razen en je weet niet waar je moet beginnen? Hier is een simpele truc: schrijf ze op!

    Een notitieboek, to-dolijst of bullet journal helpt je je gedachten te ordenen. Zo krijg je overzicht op al je aankomende taken en kun je ze gemakkelijker prioriteren.

    In plaats van alles in je hoofd te blijven goochelen, kun je de zaken op een rijtje zetten – zwart op wit. Dit proces helpt je kalm te blijven.

    Wat is vandaag echt belangrijk? Wat kan wachten? En welke taken kun je misschien zelfs helemaal schrappen?

    Deze bewuste organisatie creëert niet alleen structuur, maar geeft je ook een gevoel van controle en verlichting. Opeens lijkt de berg aan taken niet meer zo onoverkomelijk! Omdat de afzonderlijke stappen veel gemakkelijker te voltooien zijn.¹⁸

    En nog een mooi neveneffect: elk vinkje op je lijstje voelt als een klein succes.

     
    Wist je dat?

    Wat hebben to-dolijstjes te maken met je slaapkwaliteit? Het is simpel! Als je je 's avonds gestrest voelt, kunnen to-dolijstjes je helpen in slaap te vallen.

    Klinkt vreemd? Maar het is wetenschappelijk bewezen! Wie 's avonds een paar minuten de tijd neemt om al zijn to-do's voor de volgende dag op te schrijven, valt vaak sneller en meer ontspannen in slaap.

    In het onderzoek "The effects of bedtime writing on difficulty falling sleeping" (De effecten van schrijven voor het slapengaan op inslaapproblemen) ontdekte een onderzoeksgroep onder leiding van Michael K. Scullin dat schrijven de interne druk kan verminderen, waardoor het makkelijker wordt om los te laten.¹⁹

    Neem regelmatig een pauze

    Regelmatige pauzes van 5 tot 10 minuten zijn belangrijk om energie op te doen en stress te verminderen.²⁰ Omdat je hersenen niet zijn ontworpen om urenlang geconcentreerd te werken.

    Vindt u het lastig om deze pauzes te nemen, dan kunt u een alarm instellen dat u op gezette tijden eraan herinnert dat u moet bewegen, wat frisse lucht moet happen of een glas water moet drinken.

    Antistresstools voor meer rust in het dagelijks leven

    Soms kunnen zelfs kleine prikkels helpen om de onplezierige cyclus van spanning en gepieker te doorbreken. Hier komen antistresstools in beeld.

    Dit zijn kleine, alledaagse hulpmiddelen. Ze helpen je even te pauzeren, diep adem te halen en je aandacht weer op de korte termijn te richten.

    Een anti-stressbal om te kneden, een aromastick met lavendelgeur of een anti-stressblokje dat je tussen je vingers rolt: al deze hulpmiddelen activeren gericht je zintuigen.

    Ze halen je even uit je hoofd. In plaats daarvan richten ze je aandacht op iets dat absoluut niets met de stresstrigger te maken heeft²¹.


    Waarom het de moeite waard kan zijn om je perspectief te veranderen

    Soms is het niet de situatie zelf die ons stress bezorgt, maar de gedachten die we erover hebben.

    Juist daarom kan het soms nuttig zijn om even een stap terug te doen. Misschien opent dat een nieuw perspectief op wat je momenteel dwarszit.

    Door uw perspectief te veranderen, kunt u afstand creëren en de dingen met meer rust bekijken.

    Om deze verandering van perspectief te bewerkstelligen, kunt u uzelf de volgende vragen stellen:

    • Welk advies zou je geven aan een goede vriendin als zij zich in deze situatie zou bevinden?
    • Stel je voor dat je besluit het probleem te downgraden. Welke rol speelt het over een jaar? Is het überhaupt nog relevant?
    • Wat heb je vandaag, ondanks alle omstandigheden, goed gedaan?

    Deze vragen zijn ontzettend waardevol om jezelf vanuit een ander perspectief te bekijken. Ze helpen je ook om jezelf met meer compassie te benaderen.

    Omdat we in het dagelijks leven vaak veel strenger zijn voor onszelf dan we voor anderen zouden zijn.

    Trouwens, het is helemaal oké als je niet alles gedaan krijgt wat je moet doen, fouten maakt of gewoon moe bent.

    Concentreer u in plaats daarvan op de kleine en grote positieve dingen in uw dagelijkse leven.

    Na verloop van tijd zul je je innerlijke focus herprogrammeren, van overmatige zelfkritiek naar reflectie en waardering. Dit kan veel innerlijke druk verlichten.

    En laat dit nou precies een van de belangrijkste stappen zijn op jouw pad naar meer innerlijke rust en kalmte in het dagelijks leven.

    Stress herkennen en verminderen: veelgestelde vragen

    Hoe ontstaat stress?

    Stress ontstaat wanneer onze innerlijke balans verstoord raakt, bijvoorbeeld door aanhoudende druk, te hoge verwachtingen of onopgeloste innerlijke spanningen.
    Ons lichaam reageert met een oeroud mechanisme: het schakelt onmiddellijk over op alertheid en maakt stresshormonen zoals cortisol en adrenaline aan.

    Dit programma stamt uit een tijd waarin het voor overleving essentieel was om binnen enkele seconden klaar te zijn om te vechten of te vluchten.² Hoewel we niet langer hoeven weg te rennen voor wilde dieren, geeft ons lichaam in uitzonderlijke situaties nog steeds het signaal: Let op, gevaar!

    Wat gebeurt er in het lichaam als we gestrest zijn?

    Wanneer we gestrest zijn, schakelt ons lichaam automatisch over op een soort alarmmodus.

    Als onderdeel van ons autonome zenuwstelsel reageert het sympathische zenuwstelsel en geeft het de stresshormonen adrenaline, noradrenaline en cortisol af.²³ Deze zouden ons lichaam op korte termijn efficiënter moeten maken. En dat zul je zeker voelen!

    Het hart klopt sneller, de ademhaling wordt oppervlakkiger, de spieren spannen zich aan. Ons hele systeem bereidt zich voor om snel te reageren.

    Deze fysieke reactie is een overblijfsel uit een ver verleden, toen dit snelle reactievermogen essentieel was om te overleven.

    Kortdurende stress is in principe volkomen normaal. Als deze toestand echter aanhoudt, kan het lichaam geen rust vinden – en dat is precies wat op de lange termijn behoorlijk stressvol kan zijn.

    Welke stressfactoren en stressoren zijn er?

    Stress kan in allerlei situaties ontstaan. Zulke stressfactoren worden ook wel stressoren genoemd.

    Denk hierbij aan alledaagse dingen zoals deadlines en tijdsdruk, voortdurende bereikbaarheid, lawaai en onopgeloste conflicten op het werk of in het privéleven.

    Maar ook interne stressoren mogen niet worden onderschat. Hoge zelfverwachtingen, perfectionisme en negatieve gedachten kunnen de interne druk verhogen.

    Zelfs prettige gebeurtenissen zoals een verhuizing, een bruiloft of nieuwe uitdagingen op het werk kunnen stress veroorzaken. Bijvoorbeeld omdat ze de mentale belasting verhogen of simpelweg omdat ze verandering symboliseren.

    Wat is chronische stress?

    Chronische stress treedt op wanneer stressvolle situaties langdurig aanhouden en het lichaam geen kans krijgt om te rusten.

    In tegenstelling tot acute stress, die kortstondig optreedt en vervolgens weer afneemt, blijft het stressniveau bij chronische stress permanent verhoogd.²⁵ Het lichaam staat dus constant onder spanning. Dit kan zowel fysiek als mentaal zeer belastend zijn.

    Wat zijn de symptomen van stress?

    Mensen die langdurig gestrest zijn, voelen zich meestal behoorlijk onwel. Veelvoorkomende lichamelijke klachten zijn hoofdpijn, spierspanning, spijsverteringsproblemen of slaapproblemen.²⁶

    Stress heeft ook invloed op ons geestelijk welzijn. We voelen ons prikkelbaar, rusteloos, uitgeput of lusteloos. Sommige mensen reageren met innerlijke onrust, terwijl anderen de neiging hebben zich terug te trekken.

    Hoe stress verminderen?

    Stress verminderen begint met het bewust opmerken van wat op dit moment goed voor je is – en daar bewust de tijd voor nemen.

    Zelfs kleine rituelen in het dagelijks leven kunnen helpen: een wandeling in de frisse lucht, een paar keer diep ademhalen of een kopje thee.

    Bewuste pauzes, voldoende slaap en interactie met vertrouwde mensen werken ook als balsem voor lichaam en geest. Voor sommigen helpt meditatie of yoga, terwijl anderen kracht putten uit creatieve activiteiten of ervaringen in de natuur.

    Inklapbare content

    Quellen

    ¹ Gesundheitskasse, AOK. (2023a, February 16). Stresshormone [...]
    https://www.aok.de/pk/magazin/wohlbefinden/stress/stresshormone-die-funktion-von-adrenalin-noradrenalin-und-cortisol/

    ² gesundheitsinformation.de. Wie funktioniert das Nervensystem?
    https://www.gesundheitsinformation.de/wie-funktioniert-das-nervensystem.html

    ³ Wie sich Stress auf Körper und Psyche auswirkt.
    https://gesund.bund.de/stress

    ⁴ Barmer. Welche Stressoren und Stressauslöser gibt es?
    https://www.barmer.de/gesundheit-verstehen/psyche/stress/stressoren-und-stressausloeser-1061188

    ⁵ »Man kann Stress ausschalten [...]«
    https://www.spektrum.de/news/mit-der-richtigen-atmung-und-weitem-blick-stress-abbauen/1813064

    ⁶ Progressive Muskelentspannung [...]
    https://www.neurologen-und-psychiater-im-netz.org/psychiatrie-psychosomatik-psychotherapie/therapie/entspannungsverfahren/progressive-muskelentspannung/

    ⁷ Böntgen, K. [...]
    https://www.chip.de/news/Fuehlt-sich-nicht-nur-angenehm-an-Darum-sollten-Sie-jeden-Abend-die-Beine-gegen-die-Wand-lehnen_184936816.html

    ⁸ Gesundheitskasse, AOK. (2022b, September 23). Warum Schlaf wichtig [...]
    https://www.aok.de/pk/magazin/wohlbefinden/schlaf/warum-schlaf-wichtig-fuer-koerper-und-psyche-ist/

    ⁹ gesundheitsinformation.de. Wie wird der Schlaf gesteuert?
    https://www.gesundheitsinformation.de/wie-wird-der-schlaf-gesteuert.html

    ¹⁰ Melatonin trägt dazu bei, die Einschlafzeit zu verkürzen.

    ¹¹ Glückshormone - gibt es sie wirklich?
    https://www.dshs-koeln.de/aktuelles/publikationen-und-berichte/magazin-zeitlupe/archiv-zeitlupe/zeitlupe-122/titelstory-die-macht-der-hormone/glueckshormone-gibt-es-sie-wirklich/

    ¹² Wie beeinflusst die Natur das Gehirn?
    https://www.mpg.de/19179857/0906-bild-wie-beeinflusst-die-natur-das-gehirn-149835-x

    ¹³ Digitales Institut. (2023, November 24). [...]
    https://digitales-institut.de/die-bedeutung-der-beziehungen-zwischen-den-vitaminen-b/

    ¹⁴ Wichtige Vitamin-B-Quellen [...]
    https://www.augsburger-allgemeine.de/panorama/vitamin-b-lebensmittel-3-4-25-102243991

    ¹⁵ Vitamin B¹, B², B³, B⁶, B⁷ und B¹² tragen zu einer normalen Funktion des Nervensystems bei.

    ¹⁶ Vitamin B¹, B³, B⁶, B⁷, B⁹ und B¹² tragen zu einer normalen psychischen Funktion bei.

    ¹⁷ Vitamin B¹, B³, B⁵, B⁶, B⁷ und B¹² tragen zu einem normalen Energiestoffwechsel bei.

    ¹⁸ Masicampo, E. J., & Baumeister, R. F. (2011). [...]
    https://doi.org/10.1037/a0024192

    ¹⁹ Scullin, M. K., et al. (2017). [...]
    https://doi.org/10.1037/xge0000374

    ²⁰ Frobeen, D. A. (2023, March 13). Pausen fördern die Leistung.
    https://www.tk.de/techniker/magazin/life-balance/themenspecials-life-balance/entspannt/arbeit-sinnvoll-organisieren/arbeit-pausen-foerdern-leistung-2007200

    ²¹ Pedersen, T. (2023, September 20). Do stress balls work?
    https://www.healthline.com/health/stress/do-stress-balls-work

    ²² Pantothensäure (Vitamin B⁵) trägt zu einer normalen geistigen Leistung bei.

    ²³ gesundheitsinformation.de. Wie funktioniert das Nervensystem?
    https://www.gesundheitsinformation.de/wie-funktioniert-das-nervensystem.html

    ²⁴ BIÖG - Leitbegriffe: Stress und Stressbewältigung. (2025, May 8).
    https://leitbegriffe.bioeg.de/alphabetisches-verzeichnis/stress-und-stressbewaeltigung/

    ²⁵ Hermann, C. (2022, October 10). Stress, chronischer [...]
    https://dorsch.hogrefe.com/stichwort/stress-chronischer

    ²⁶ Stress. (2025, April 17). USZ. 
    https://www.usz.ch/krankheit/stress/

    Onze auteur:
    Alexander Jansen
     
    Oprichter en algemeen directeur

    Als fitness- en onderzoeksexpert zorgt Alexander ervoor dat onze producten worden ontwikkeld volgens de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Om dit te bereiken, analyseert hij voortdurend studies en voert hij gesprekken met gerenommeerde experts.