Leverontgifting*: Waarom het zinvol is – en hoe het werkt

Door Alexander Jansen
|
Leestijd: 5 minuten

Als belangrijkste ontgiftingsorgaan is je lever 24 uur per dag bezig met het filteren van schadelijke stoffen uit je lichaam¹. Daarbij kan hij alle hulp gebruiken!

    Met een gewicht van ongeveer anderhalve kilo is de lever je grootste inwendige orgaan en werkt hij 24 uur per dag op volle toeren: hij regelt talrijke stofwisselingsprocessen, beheert de energievoorziening en is je belangrijkste ontgiftingsorgaan¹.

    Al deze processen verlopen doorgaans volledig onopgemerkt²! Misschien is dat wel de reden waarom je er niet altijd zorgvuldig mee omgaat. Des te belangrijker is het om haar af en toe de aandacht te geven die ze verdient.

    Waarom veel mensen in dit verband spreken van een leverontgifting en wat de detox-trend daarmee te maken heeft, lees je in het volgende artikel.

     
    *Definitie van termen: Leverontgifting

    Stel je je lever voor als een orgaan dat dagelijks in aanraking komt met verschillende gifstoffen en vervuilende stoffen. In deze context klinkt "leverontgifting" als een verstandige maatregel, toch?

    De term is echter misleidend. De lever slaat gifstoffen niet op, maar breekt ze juist af. Ontgiften in de letterlijke zin van het woord is daarom niet mogelijk.

    We gebruiken de term hier echter voor de duidelijkheid. Met "leverontgifting" bedoelen we echter het ondersteunen van de lever met betrekking tot zijn vermogen om zichzelf te regenereren⁴.

    De functie van de lever

    De lever werkt elke dag hard om je lichaam te ontdoen van afvalstoffen en gifstoffen. Maar dat is nog niet alles!

    Als echte allrounder is het betrokken bij veel belangrijke lichaamsprocessen:

    1. De lever als ontgiftingsorgaan
    Giftige stoffen zoals alcohol, medicijnen, gifstoffen uit de omgeving en chemicaliën, evenals afvalstoffen zoals hormonen, oude of defecte cellen en bacteriën, worden door de lever gefilterd en omgezet in onschadelijke stoffen. Vervolgens worden ze op natuurlijke wijze uitgescheiden.⁵

    2. De lever ondersteunt de spijsvertering
    Wist je dat de lever niet alleen het belangrijkste ontgiftingsorgaan is, maar ook de grootste spijsverteringsklier in je lichaam⁶?

    Elke dag produceert het lichaam ongeveer een liter gal, die het nodig heeft voor de vertering van vet.5 Gal kan ook helpen bij het transporteren van schadelijke stoffen of afvalstoffen naar de darmen en het uitscheiden daarvan.5

    3. De lever als opslagorgaan
    Terwijl uw lever schadelijke stoffen filtert en afbreekt, fungeert het ook als opslagorgaan.

    In de cellen worden glucose, vet, eiwitbouwstenen, vitaminen en mineralen opgeslagen, zodat uw lichaam reserves aanmaakt wanneer dat nodig is⁵.

    4. De lever als metabolisch centrum
    Zoals u al weet, kan de lever glucose, vet en eiwitbouwstenen opslaan wanneer deze niet direct nodig zijn.

    De lever is echter niet alleen een opslagorgaan, maar is ook actief betrokken bij de stofwisseling van eiwitten, vetten en koolhydraten⁶:

    • Als eiwitproducent produceert de lever verschillende eiwitten, bloedstollingsfactoren en C-reactief proteïne (CRP), dat een belangrijke rol speelt bij ontstekingen⁵.
    • Als glucose niet direct nodig is, kan de lever glucose opslaan in de vorm van glycogeen. Als de bloedsuikerspiegel daalt, komt glycogeen vrij in de vorm van glucose.⁵
    • De lever kan ook vetten uit voedsel opnemen, die nodig zijn voor de productie van cholesterol, hormonen en gal¹.

    5. De lever- en hormoonbalans
    De lever speelt ook een belangrijke rol bij de hormoonbalans.

    Het zet bijvoorbeeld schildklierhormonen en vitamine D om in hun actieve vorm.¹ Het is ook verantwoordelijk voor de afbraak van geslachtshormonen, groeihormoon, insuline en glucagon.¹

    Leverontgiftingskuur: wat zit er achter deze huidige trend?

    De term "detox" klinkt veelbelovend en ligt tegenwoordig letterlijk op ieders lippen. Steeds meer mensen kiezen voor een leverdetox om de belasting van hun ontgiftende orgaan te verlichten.⁷

    Maar heb je je ooit afgevraagd wat er achter de detoxtrend schuilgaat? De afkorting voor detoxification betekent in feite detoxification⁸.

    Zoals je al weet, hoeft de lever niet per se bevrijd of gereinigd te worden van opgeslagen gifstoffen. Ontgiften in letterlijke zin is dus niet mogelijk.

    Hoewel een leverontgifting je lever niet kan ontgiften, is het toch een goed idee om de natuurlijke functie ervan actief te ondersteunen. Zelfs kleine veranderingen in je dagelijkse routine kunnen een grote impact hebben⁹.

    Voor wie is een leverontgifting zinvol?

    Nu vraag je je af of een leverontgifting überhaupt nodig is als je sowieso al zelden alcohol of nicotine gebruikt? Sterker nog, het vermijden van stimulerende middelen is al een goede manier om de druk op je lever te verlichten!

    Er zijn echter nog andere onruststokers waar u rekening mee moet houden³⁰! Deze omvatten:

     
    zoete en vette voedingsmiddelen
     
    Milieutoxines
     
    Weinig beweging
     
    spanning

    Zo zie je maar: zelfs los van alcohol en nicotine heeft je lever het druk! Daarom kan leverontgifting, als holistische benadering ter ondersteuning, gunstig zijn voor je kern en je welzijn.

     
    Let op:

    Meer dan een leverkuur: waarom dagelijkse gewoontes zo belangrijk zijn

    Een leverdetox kan een waardevolle stimulans zijn om meer aandacht aan je lever te besteden. Tegelijkertijd is het belangrijk om te beseffen dat een eenmalige detox meestal niet voldoende is om blijvende veranderingen teweeg te brengen.

    Het is des te zinvoller om de belasting van uw kernspieren stap voor stap te verlichten door kleine, dagelijkse veranderingen door te voeren.

    Maar maak je geen zorgen! Dit betekent niet dat je plotseling al je plezier moet opgeven. Het gaat erom dat je je bewust bent van je stimulerende middelen en alle andere onruststokers waar je in dit artikel meer over leert.

    Het belang van een lever met een te hoge vetbelasting

    Je hebt vast wel eens gehoord dat vet in de lever geen goed teken is. Maar wat betekent dat eigenlijk?

    Het is weliswaar een belangrijke taak van de lever om suiker en vet op te nemen, maar normaal gesproken geeft hij deze stoffen ook weer af⁵. Als hij echter meer suiker en vet opneemt dan hij kan afbreken, hoopt het vet zich op in de levercellen¹⁰.

    Helaas komt dit fenomeen vrij vaak voor. Volgens de Duitse Leverstichting heeft tegenwoordig ongeveer een derde van de volwassenen een vergrote lever door vetophoping.

    Het probleem: veel getroffenen weten eigenlijk helemaal niet dat ze deel uitmaken van deze statistiek. Omdat de lever geen pijnsignalen afgeeft, blijven dergelijke ongunstige veranderingen meestal onopgemerkt. Daarom wordt uitgegaan van een hoog aantal niet-geregistreerde gevallen².

    De meest voorkomende oorzaken van een lever met vetophoping zijn:
    • Een dieet dat rijk is aan onverzadigde vetzuren kan de lever belasten. Hiertoe behoren enerzijds dierlijke vetten, maar ook transvetten, zoals je die aantreft in gefrituurde voedingsmiddelen, margarine, bakkerijproducten en zoetwaren¹¹.
    • Suiker wordt in de lever opgeslagen als glycogeen¹². Te grote hoeveelheden suiker bevorderen op hun beurt de vetopslag in de levercellen¹³.
    • De lever heeft eiwitbouwstenen uit de voeding nodig om de enzymen en transporteiwitten te produceren die nodig zijn voor de afbraak van vet. Een tekort aan eiwitten kan ertoe leiden dat vet zich ophoopt in de levercellen, omdat het niet kan worden afgevoerd⁵.
    • Bij de afbraak van alcohol ontstaan vetzuren die in de lever worden opgeslagen⁵.
    • Ook overgewicht, stofwisselingsstoornissen en de inname van levertoxische stoffen kunnen leiden tot vetopslag in de lever¹⁴.
     
    Goed om te weten!

    Omdat de symptomen van leververvetting in eerste instantie nauwelijks merkbaar zijn, is het vaak moeilijk om het probleem te identificeren. Lichaamsgewicht kan in dit verband een indicator zijn.¹⁴ Houd er echter rekening mee dat ook mensen met ondergewicht of een normaal gewicht er last van kunnen hebben. Een zeer onevenwichtig dieet met weinig eiwitten kan het risico op leververvetting ook verhogen.⁵

    Zelftest: Checklist voor uw lever

    Vraag je je af of het zinvol is om je lever te ondersteunen? De volgende vragen helpen je bepalen of je meer aandacht aan je lever moet besteden:

    • Voelt u zich vaak moe zonder duidelijke reden?
      Een oud volksgezegde luidt: “De pijn van de lever is vermoeidheid.”¹⁵

    • Heeft u vaak last van spijsverteringsproblemen?
      De lever is betrokken bij verschillende stofwisselingsprocessen⁶.

    • Is uw BMI (body mass index) hoger dan 25?
      Een Body Mass Index (BMI) van 25 of hoger wordt beschouwd als overgewicht.

    • Heb je diëten geprobeerd?
      Dit kan ertoe leiden dat u een eenzijdig dieet volgt en bijvoorbeeld te weinig eiwitten⁵ binnenkrijgt.

    • Drinkt u regelmatig alcohol?
      Mensen die regelmatig alcohol drinken, lopen het risico op vetafzettingen in de lever⁵.

    • Rookt u?
      Zowel actief roken als passief roken kunnen het risico op leververvetting¹⁶ vergroten.

    “Leverontgifting”: Wat is goed voor de lever?

    Wil je iets goeds doen voor je lever? Zelfs kleine veranderingen in je dagelijkse routine kunnen de druk op je lever verlichten, die zijn waardevolle werk doet. Denk bijvoorbeeld aan:

    • zorgen voor een evenwichtige en gevarieerde voeding
    • meer beweging in het dagelijks leven integreren
    • onthoud u van alcohol en stimulerende middelen
    • Afvallen

    Het is volkomen begrijpelijk dat gewoontes niet van de ene op de andere dag te veranderen zijn. Soms zijn kleine stapjes de beste manier om op de lange termijn iets goeds voor je lichaam te doen.

    Veel mensen ervaren een leverontgifting als een soort 'reset' voor lichaam en geest. In deze context is een leverontgifting een prachtige gelegenheid om een ​​paar weken intensief met dit onderwerp bezig te zijn. Het kan je helpen om oude gewoontes uit te dagen en nieuwe, gezondere routines in je dagelijks leven te integreren.

     
    De lever – een regeneratief talent

    De lever heeft een bijzondere eigenschap: als hij nog niet al te ernstig beschadigd is, kan hij zichzelf herstellen. Wist je dat delen van de lever daadwerkelijk kunnen teruggroeien als ze operatief zijn verwijderd¹⁸?

    Leverontgiftingskuur: 10 tips voor leverontgifting

    Als u uw lever in de toekomst beter wilt verzorgen, is leverontgifting een geweldige manier om het herstelvermogen te ondersteunen.

    Nu vraag je je af wanneer je je lever moet ondersteunen? Om je lever af en toe rust te gunnen, is het zinvol om je ontgiftingsorgaan eens per jaar bewust te ondersteunen.

    Gedurende een periode van ongeveer 4 weken dient u op de volgende punten te letten:

    Drink geen alcohol, want alcohol is bijzonder belastend voor uw lever⁵.

    Neem medicijnen en pijnstillers alleen in na overleg met een arts om extra belasting van uw organisme te voorkomen¹⁹.

    Vermijd industriële suiker: Te veel zoetigheid kan de opslag van vet bevorderen¹³.

    Eet veel verse groenten – hoe kleurrijker, hoe beter! Neem ook meer inulinerijke groenten op in je dieet.²⁷ Denk hierbij aan artisjokken, witlof, schorseneren, asperges en uien.

    Kies voor hoogwaardige eiwitbronnen, omdat uw lever de eiwitbouwstenen uit voeding nodig heeft om de enzymen te produceren en eiwitten te transporteren die nodig zijn voor de afbraak van vet⁵.

    Drink minimaal 2 liter water per dag om alle stofwisselingsprocessen te ondersteunen²⁰.

    Bittere stoffen spelen al duizenden jaren een belangrijke rol in de Ayurvedische natuurgeneeskunde.²¹ Voorbeelden hiervan zijn artisjokken, koolsoorten zoals boerenkool en spruitjes, en bladgroenten zoals snijbiet, spinazie en rucola.

    Meer bewegen: Of het nu gaat om een ​​ontspannen wandeling, rustige yoga of een fietstocht, fysieke activiteit kan de bloedsomloop, de stofwisseling en de regeneratie van uw lever ondersteunen²³.

    Kruiden kennen een lange traditie in de natuurgeneeskunde en worden nog steeds gewaardeerd om hun heilzame eigenschappen.²⁴ Mariadistel wordt bijvoorbeeld vaak gebruikt in de vorm van olie, thee of gemalen zaden.

    Choline vervult verschillende belangrijke functies in je lichaam. Het bevordert bijvoorbeeld het transport en de afbraak van vetten in de lever.²⁸ Zorg er daarom voor dat je voldoende choline binnenkrijgt tijdens je leverontgifting – en natuurlijk ook daarna. Het komt voornamelijk voor in dierlijke voedingsmiddelen zoals zuivelproducten, eieren, vis en vlees.²⁹

    Conclusie: Je lever – een wonderbaarlijk orgaan

    De lente staat voor de deur! Maar nu we de mooiste tijd van het jaar ingaan, merk je dan al de eerste tekenen van typische lentemoeheid?
    Om de overgang van de koude wintermaanden naar de zonnige helft van het jaar zo verfrissend mogelijk te maken, kunt u een paar voorzorgsmaatregelen nemen.
    Door je immuunsysteem in de winter te ondersteunen, een evenwichtig dieet te volgen en veel tijd buiten door te brengen, leg je de basis om snel in je zomerse dag-nachtritme te komen en optimaal te kunnen genieten van de komende weken!

    Inklapbare content

    Bronnen

    ¹ Damm, A. (2023, April 3). Die Leber. MeinMed.at. 
    https://www.meinmed.at/gesundheit/leber-anatomie/2166

    ² Die Leber – Das stille Organ | Oberhavel Kliniken GmbH. (2024, August 21). 
    https://www.oberhavel-kliniken.de/standort-oranienburg/fachabteilungen/innere-medizinschwerpunkt-gastroenterologie/die-leber-das-stille-organ

    ³ Neuer Trend: Detox durch Leberkuren? (2024, August 1). Home. 
    https://www.ptaheute.de/aktuelles/2024/08/01/neuer-trend-detox-durch-leberkuren

    ⁴ Haben Sie diese Anzeichen einer Fettleber bemerkt? [...]
    https://deutscher-gesundheits-fachkreis.de/blogs/advertorials/leber-volkskrankheit

    ⁵ Funktion der Leber » Leber » Leber, Galle & Bauchspeicheldrüse » Fachgebiete » Internisten im Netz. (n.d.). 
    https://www.internisten-im-netz.de/fachgebiete/leber-galle-bauchspeicheldruese/leber/funktion-der-leber.html

    ⁶ DocCheck, M. B. (n.d.). Leber - DocCheck Flexikon. 
    https://flexikon.doccheck.com/de/Leber

    ⁷ AOK Sachsen-Anhalt. (n.d.-a). Entgiftung des Körpers. Deine Gesundheitswelt. 
    https://www.deine-gesundheitswelt.de/balance-ernaehrung/entgiftung

    ⁸ Duden.de. (2024a, February 12). Detox. 
    https://www.duden.de/node/239362/revision/1436958

    ⁹ Entgiftungsdiäten. (n.d.). DGE. 
    https://www.dge.de/gesunde-ernaehrung/diaeten-und-fasten/entgiftungsdiaeten/

    ¹⁰ Fettleber. (n.d.-b). 
    https://www.deutsche-leberstiftung.de/presse/pressemappe/lebererkrankungen/fettleber/

    ¹¹ Fettreiche Ernährung gefährdet die Leber: Internisten im Netz. (n.d.). 
    https://www.internisten-im-netz.de/aktuelle-meldungen/aktuell/fettreiche-ernaehrung-gefaehrdet-die-leber.html

    ¹² via medici: leichter lernen – mehr verstehen. (n.d.). 
    https://viamedici.thieme.de/lernmodul/547103/538871/glykogenstoffwechsel

    ¹³ Zeitung, S. M. Ä. (2021, April 27). [...] AerzteZeitung.de. 
    https://www.aerztezeitung.de/Medizin/Gezuckerte-Getraenke-kurbeln-Fettproduktion-in-der-Leber-an-418658.html

    ¹⁴ Tholey, D. (2023, January 11). Fettleber. MSD Manual. 
    https://www.msdmanuals.com/de/heim/leber-und-gallenst%C3%B6rungen/krankheitsbilder-bei-lebererkrankungen/fettleber

    ¹⁵ Häufige Erkrankungen der Leber » Leber » Leber, Galle & Bauchspeicheldrüse » Fachgebiete » Internisten im Netz. (n.d.). 
    https://www.internisten-im-netz.de/fachgebiete/leber-galle-bauchspeicheldruese/leber/haeufige-erkrankungen-der-leber.html

    ¹⁶ Auch Passivrauch kann Fettleber verursachen. (n.d.). 
    https://www.lungenaerzte-im-netz.de/news-archiv/meldung/auch-passivrauch-kann-fettleber-verursachen/

    ¹⁷ Redaktion: BMBF LS5 Internetredaktion. (2022, August 29). [...]
    https://www.gesundheitsforschung-bmbf.de/de/lebererkrankungen-spurt-man-oft-zu-spat-15360.php

    ¹⁸ Universitätsklinikum Würzburg. (n.d.). Leberzentrum: Fibrose-Entstehung. 
    https://www.ukw.de/behandlungszentren/leberzentrum/schwerpunkte/chronische-lebererkrankungen/fibrose-entstehung/

    ¹⁹ Balzuweit. (2017, January 6). [...] Deutsche Leberhilfe e.V. 
    https://www.leberhilfe.org/unterschaetzte-nebenwirkungen-dgvs-warnt-vor-leberschaeden-durch-medikamente/

    ²⁰ Trink Dich fit! – Warum Trinken so wichtig ist. (2024, August 2). Asklepios. 
    https://www.asklepios.com/konzern/gesundheitsmagazin/gesund-leben/gesunde-ernaehrung/wasser-trinken

    ²¹ Wölfle, U., & Schempp, C. M. (2018). Bitterstoffe – [...]
    https://doi.org/10.1055/a-0654-1711

    ²² Kg, G. T. V. (2024, January 16). Zu viel Fruchtzucker schadet der Leber. 
    https://natuerlich.thieme.de/aktuelles/nachrichten/detail/fruchtsaefte-und-smoothies-warum-ein-zuviel-der-leber-schadet-1705

    ²³ Kg, G. T. V. (2021, December 29). Fettleber: Studie: Wie Sport die Leber schützt. 
    https://natuerlich.thieme.de/aktuelles/aus-der-forschung/detail/studie-wie-sport-die-leber-schuetzt-164

    ²⁴ Karimi, G., Vahabzadeh, M., Lari, P., Rashedinia, M., & Moshiri, M. (2011). "Silymarin" [...]
    https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3586829/

    ²⁵ Cholin trägt zur Erhaltung einer normalen Leberfunktion bei.

    ²⁶ Cholin trägt zu einem normalen Fettstoffwechsel bei.

    ²⁷ Gesundheitskasse, A.-. D. (2023b, June 19). [...]
    https://www.aok.de/pk/magazin/ernaehrung/lebensmittel/was-sind-praebiotika-und-in-welchen-lebensmitteln-sind-sie-enthalten/

    ²⁸ ALEXANDER STRÖHLE, DR., ANDREAS HAHN, DR., [...] Amenta. (n.d.). Cholin – Ein Nährstoff mit Vitamincharakter? 
    https://www.bzfe.de/fileadmin/resources/eif/eif_1902_wunschthema.pdf

    ²⁹ Cholin - Lebensmittel | DocMedicus Vitalstofflexikon. (n.d.). 
    https://www.vitalstoff-lexikon.de/Weitere-Vitalstoffe/Phosphatidyl-Cholin/Lebensmittel

    ³⁰ Rudorf, J. (2020, May 13). Was die Leber schützt und was ihr schadet. Apotheken Umschau. 
    https://www.apotheken-umschau.de/mein-koerper/leber-und-galle/was-die-leber-schuetzt-und-was-ihr-schadet-719097.html

    Onze auteur:
    Alexander Jansen
     
    Oprichter en algemeen directeur

    Als fitness- en onderzoeksexpert zorgt Alexander ervoor dat onze producten worden ontwikkeld volgens de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Om dit te bereiken, analyseert hij voortdurend studies en voert hij gesprekken met gerenommeerde experts.