Power On: Wat u kunt doen om vermoeidheid, uitputting en gebrek aan energie te bestrijden

Door Alexander Jansen
|
Leestijd: 5 minuten

Energietekorten zijn niet alleen een probleem voor de nationale gas- en elektriciteitsvoorziening, maar ook voor het welzijn van de mensen in het land: ongeveer 60 procent van de Duitsers klaagt dat ze meerdere keren per week last hebben van vermoeidheid en concentratieproblemen.¹ Daar komen vaak ook lusteloosheid en een gevoel van lichamelijke futloosheid bij.

    Energietekorten hebben niet alleen te maken met de landelijke gas- en elektriciteitsvoorziening, maar ook met het welzijn van de bevolking: zo'n 60 procent van de Duitsers klaagt dat ze meerdere keren per week last hebben van vermoeidheid overdag en concentratieverlies.¹
    Vaak gaat dit gepaard met een gebrek aan motivatie en een gevoel van fysieke zwakte.

    Het spectrum aan mogelijke oorzaken is breed en varieert van seizoensinvloeden tot te weinig slaap, een onevenwichtige voeding en bepaalde ziekten.

    Het goede nieuws is echter dat een energietekort in veel gevallen met eenvoudige maatregelen verholpen kan worden. Lees hier wat je kunt doen als je last hebt van een energietekort.

     
    Het belangrijkste in het kort
    • Terugkerende of aanhoudende vermoeidheid is vaak het gevolg van een tekort en kan dus eenvoudig worden verholpen. Eerst moet echter worden achterhaald WAT het lichaam tekortkomt. Aangezien er verschillende mogelijkheden zijn, moet men eventueel een beetje “rondproberen”.
    • Slaap-, bewegings-, water-, licht- en micronutriëntentekorten zijn de meest voorkomende oorzaken van vermoeidheid.
    • Door je levensstijl te optimaliseren, kun je dagelijkse vermoeidheid meestal binnen korte tijd kwijtraken (mits de vermoeidheid niet door ziekte wordt veroorzaakt).
    • Cafeïnehoudende stimulerende middelen kunnen vermoeidheid op korte termijn verdrijven, maar bieden geen echte oplossing voor langdurige lusteloosheid.

    Wanneer zijn vermoeidheid en gebrek aan motivatie reden tot bezorgdheid?

    Vermoeidheid en gebrek aan energie zijn geen ziekten, maar symptomen. Hoewel ze door ziekte kunnen worden veroorzaakt, zijn ze meestal slechts een indicatie dat het lichaam iets tekortkomt.

    Of het nu komt door de slaap, de frisse lucht, bepaalde vitale stoffen of door afwisseling (ook monotonie en mentale onderstimulatie kunnen vermoeidheid veroorzaken)2, is belangrijk om dit per geval te onderzoeken.

    Cruciaal is echter dat het verhelpen van het betreffende tekort de symptomen meestal doet verdwijnen. Er is pas sprake van een ernstig probleem als de vermoeidheid ondanks corrigerende maatregelen aanhoudt – dat wil zeggen als noch meer slaap, noch een gezonde levensstijl, noch de inname van alle noodzakelijke micronutriënten in de vereiste hoeveelheden verbetering oplevert. In dat geval is een afspraak met uw huisarts gerechtvaardigd.

    Wat moet je doen als je je vaak moe en gedemotiveerd voelt?

    1. Lees de volgende tekst.
    2. Volg de genoemde aanbevelingen. De kans is groot dat uw situatie vroeg of laat zal verbeteren: uw vermoeidheid zal afnemen en u kunt uw dagelijkse leven weer vol energie aan.
    3. Indien er geen verbetering optreedt, dient u medische hulp te zoeken.

    Maatregelen tegen vermoeidheid en gebrek aan energie

    1. Slaap meer

    De meest voorkomende oorzaak van vermoeidheid overdag is simpelweg slaapgebrek.
    Een volwassene heeft 7 tot 8 uur slaap per dag nodig³; vanaf de pensioenleeftijd kan de behoefte dalen tot ongeveer 6 uur.

    Interessant genoeg zijn veel mensen die te weinig slapen zich er niet van bewust dat ze te weinig slapen. Dit komt vooral doordat ze slaaptijd gelijkstellen aan de hoeveelheid tijd die ze in bed doorbrengen.

    Maar hoe weet u of u voldoende slaapt?

    Een eerste indicatie is een goed concentratievermogen in een comfortabele positie.
    Als u zich gedurende langere tijd zittend en werkend kunt concentreren zonder dat u slaperig wordt, hebt u waarschijnlijk geen slaaptekort.

    U kunt bijvoorbeeld tijdens een vakantie testen hoeveel slaap u nodig hebt: ga drie dagen achter elkaar op hetzelfde tijdstip naar bed, zonder de wekker de volgende ochtend te zetten.

    Het gemiddelde uurverschil tussen het tijdstip waarop u naar bed gaat en het tijdstip waarop u wakker wordt, is de hoeveelheid slaap die u normaal gesproken nodig heeft.

    Als u doordeweeks echt niet aan uw eigen slaapbehoefte kunt voldoen, slaap dan in het weekend tenminste langer.

    Uit onderzoek is gebleken dat je een slaaptekort dat je gedurende de week hebt opgebouwd, kunt compenseren door in het weekend uit te slapen.⁴

    2. Beter slapen

    Maar niet alleen de hoeveelheid slaap, maar ook de kwaliteit van de slaap heeft invloed op uw persoonlijke energieniveau.

    Als de diepe slaapfasen en de droomslaapfasen (REM-slaapfasen) te kort zijn, slaapt u niet rustgevend genoeg. Het gevolg is dat u ondanks voldoende slaapduur overdag vermoeid raakt.

    Helaas is het zonder technische ondersteuning moeilijk om vast te stellen of u goed genoeg slaapt. Vaak wakker worden en zeer luid, onregelmatig snurken – mogelijk gecombineerd met ademhalingspauzes – zijn zeker indicatoren van een slechte slaap.

    Slecht slapen komt overigens veel voor in Duitsland: volgens het DAK Gezondheidsrapport slaapt ongeveer 80 procent van alle werkenden slecht. Eén op de tien werknemers heeft zelfs last van ernstige slaapstoornissen.⁵

    Wat moet u doen als u vermoedt dat uw slaap niet optimaal is (bijvoorbeeld omdat uw partner klaagt over uw snurken, of omdat u soms wakker wordt met een "onrustig" gevoel)?

    Laat je slaap analyseren in een slaaplaboratorium! Afhankelijk van de diagnose kun je vervolgens passende hulpmiddelen (nekkussens, anti-snurkpleisters, luchtdrukmasker, enz.) gebruiken om een ​​meer rustgevende slaap te garanderen.

    Een van de meest voorkomende oorzaken van slaapproblemen is obesitas. Als u worstelt met uw gewicht, kunt u uw slaapkwaliteit mogelijk verbeteren door simpelweg af te vallen.⁶

    3. Beweeg meer

    Gebrek aan beweging leidt tot energieverspilling, hoe paradoxaal dit ook klinkt.

    Lichamelijke activiteit ondersteunt de werking van de organen en versterkt de spieren.⁷ Gebrek aan lichamelijke activiteit leidt snel tot een verslechtering van de fysieke prestaties, wat zich onder andere kan uiten in voortdurende vermoeidheid en uitputting.

    Gebrek aan beweging vermindert bijvoorbeeld de insulinegevoeligheid.⁸ Hierdoor wordt het voor het lichaam moeilijk om glucose uit het bloed naar de cellen te transporteren en als energie te gebruiken. Het resultaat: het energieniveau daalt.

    Helaas leidt het lagere energieniveau ertoe dat de betrokkenen hun zin om te sporten volledig verliezen. Zo ontstaat een vicieuze cirkel.

    Om zeker te zijn, analyseer je dagelijkse routine en kijk je hoe actief je bent.

    Ter informatie: De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert volwassenen (18-64 jaar) om minimaal tweeënhalf uur per week matig intensieve lichaamsbeweging te nemen.⁹

    Deze activiteit hoeft niet per se uit beweging te bestaan ​​– huishoudelijk werk, tuinieren, fietsen of wandelen tellen ook mee. Als de limiet van tweeënhalf uur echter niet wordt gehaald, zelfs niet wanneer deze vormen van beweging worden meegerekend, is er sprake van een gebrek aan beweging.

    In Duitsland is meer dan 42% van de bevolking onvoldoende actief, waarmee Duitsland bovenaan de lijst van westerse geïndustrialiseerde landen staat. Zelfs in de VS is het aandeel sedentaire personen kleiner (40%).

    Je hoeft niet eens te zweten om vermoeidheid en uitputting effectief te bestrijden: wandelen alleen is al voldoende. Studies tonen aan dat wandelen alleen al de vermoeidheid veroorzaakt door een gebrek aan beweging met 65 procent kan verminderen.¹¹

    4. Drink meer water

    Vermoeidheid overdag en concentratieverlies kunnen ook een gevolg zijn van onvoldoende waterinname.

    Zoals een Brits onderzoek uit 2015 aantoonde, heeft zelfs een lichte uitdroging (1–2 procent watertekort) een vergelijkbaar effect op de rijvaardigheid als een bloedalcoholgehalte van 0,8 promille.¹²

    Dat komt doordat een gebrek aan vocht de doorstroming van het bloed belemmert, waardoor de cellen minder zuurstof krijgen.
    Bij ouderen kan uitdroging daarom verwarring veroorzaken; bij jongere volwassenen veroorzaakt het vermoeidheid, hoofdpijn en verminderde fysieke prestaties.¹³

    De Duitse Vereniging voor Voeding adviseert volwassenen om ongeveer 1,5 liter water per dag te drinken, en aanzienlijk meer op warme dagen en bij intensieve inspanning.

    Als je last hebt van aanhoudende vermoeidheid, probeer dan je dag vroeg in de ochtend te beginnen met een groot glas (0,4 l) water. Helpt dat je de dag door te komen?
    Dan weet u nu wat uw belangrijkste project is!

    5. Zorg voor meer licht

    Het is al langer bekend dat een gebrek aan daglicht kan leiden tot voortdurende vermoeidheid en zelfs depressie.

    De reden hiervoor zijn de lichtgevoelige cellen in het netvlies van onze ogen: zij geven de afgifte van bepaalde hormonen aan (waaronder serotonine en melatonine) die ons dag-nachtritme regelen. Als er te weinig licht deze cellen bereikt, kan het lichaam de 'nachtmodus' niet verlaten; het energieniveau is dan navenant laag.¹⁴

    Bovendien kan het lichaam geen vitamine D aanmaken zonder voldoende licht, waardoor er een risico bestaat op een vitamine D-tekort. Dit risico is vooral groot in de wintermaanden, wanneer de dagen kort zijn en het weer vaak somber is.

    Ook mensen die in ploegendienst werken of in ruimtes zonder natuurlijk licht, lopen het hele jaar door risico.

    Maar hoeveel daglicht hebben wij als mensen eigenlijk nodig?

    Volgens deskundigen hebben we 's ochtends een helderheid van minimaal 1.000 lux nodig om goed te kunnen functioneren.¹⁴ Kunstmatige lichtbronnen binnenshuis produceren echter slechts 300 tot 500 lux.
    Buiten is de helderheid zelfs op bewolkte dagen 10 keer groter en op zonnige dagen met een wolkenloze hemel kan dit oplopen tot 10.000 lux.

    Ga daarom vaker naar buiten als je constant moe bent! Zelfs een halfuurtje wandelen in de felle middagzon kan je dagelijkse lichtbehoefte bijna volledig dekken.

    Of wat dacht u ervan om uw bureau naar het raam te verplaatsen?

    In geval van nood kan de aanschaf van een lichtdouche (een staande lamp met een groot lichtoppervlak die bijzonder fel licht met een hoog blauw gehalte uitstraalt) ook helpen. Dergelijke lampen zijn los verkrijgbaar; verschillende lampenfabrikanten hebben ze in hun assortiment.

    Let bij de aankoop op het label 'medisch hulpmiddel'. Alleen dan weet u zeker dat het felle licht uw ogen niet beschadigt.

    6. Verse lucht toevoeren

    Een andere mogelijke oorzaak van lusteloosheid en vermoeidheid is slechte lucht. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is niet een tekort aan zuurstof het probleem, maar een te hoog CO2-gehalte (kooldioxidegehalte).

    Wanneer mensen zich in gesloten ruimtes bevinden, stijgt het CO2-gehalte door de uitademing voortdurend. Zodra een bepaalde kritische waarde (1.000 ppm) wordt bereikt, heeft dit gevolgen voor het welzijn: de bloedvaten verwijden zich zodat de cellen “meer lucht” krijgen – en dat maakt moe¹⁵.

    In kantoortuinen, seminarruimtes, klaslokalen enz. wordt de grenswaarde van 1.000 ppm zonder een goed ventilatieconcept snel bereikt (tenzij de luchtkwaliteit sensorisch wordt bewaakt en indien nodig door een geautomatiseerd ventilatiesysteem wordt gecorrigeerd).

    Aangezien kooldioxide kleur- en reukloos is, kan een te hoog CO2-gehalte in de lucht niet zonder meetinstrumenten worden vastgesteld. Het kan echter geen kwaad om bij langdurig verblijf in gesloten ruimtes – ook thuis in het thuiskantoor – eens per uur te ventileren.

    Nog beter is het om even naar buiten te gaan als u zich moe voelt. Als de vermoeidheid daardoor verdwijnt en daarna niet meteen weer terugkomt, is er waarschijnlijk een luchtkwaliteitsprobleem binnenshuis.

    Tip: zet kamerplanten neer! Groene planten halen CO2 uit de lucht. Soorten met grote bladeren, zoals kamerlinde, nestvaren, cypergras en ficus, zijn hiervoor zeer geschikt.

    7. Zorg voor voldoende inname van micronutriënten

    Net zo belangrijk als de luchtkwaliteit is voeding.

    Vrijwel iedereen die ooit een dieet heeft gevolgd, weet dat je je daarbij in ieder geval tijdelijk futloos en lusteloos voelt. Dat komt niet alleen door de verminderde calorie-inname (hoewel een te groot calorietekort inderdaad lethargie kan veroorzaken), maar ook door de vaak onvoldoende inname van micronutriënten.

    In het algemeen geldt dat een tekort aan bepaalde vitamines en mineralen, veroorzaakt door een eenzijdige, onevenwichtige voeding, vermoeidheid kan veroorzaken. Hierbij zijn met name magnesium, vitamine C en de vitamines van de B-groep te noemen.

    Ook ijzer is belangrijk voor het bestrijden van vermoeidheid: het is nodig voor de vorming van rode bloedcellen – in zoverre ondersteunt ijzer het lichaam bij het waarborgen van een normaal zuurstoftransport.

    In ons assortiment hebben we een hele reeks producten waarvan de ingrediënten bijdragen aan het verminderen van vermoeidheid en een normaal energiemetabolisme.

    In tegenstelling tot de meeste in de handel verkrijgbare vitamine- en mineralenpreparaten zijn dit geen preparaten met één enkele stof, maar combinaties van meerdere stoffen.

    Zo bevat het NATURTREU-product IRON SUPPORT niet alleen ijzer, maar ook vitamine C, en het product NERVE BALANCE bevat niet alleen de ‘populaire’ B-vitamines B6 en B12, maar alle acht B-vitamines, inclusief de bijbehorende cofactoren. Dit alles wordt aangevuld met ons magnesiumcomplex POWER TREASURE.

     
    CO2-limieten – gevaarlijk snel bereikt

    Het CO2-gehalte in de lucht wordt gemeten in ppm (= parts per million). Volgens het Bundesamt für Umwelt is de luchtkwaliteit binnenshuis goed zolang de gemeten concentratie lager is dan 400 ppm. Een concentratie tot 1000 ppm wordt echter nog steeds als veilig beschouwd.
    Hogere CO2-niveaus worden geclassificeerd als ‘hygiënisch abnormaal’ en vereisen ventilatiemaatregelen; niveaus boven 2.000 ppm worden als ‘hygiënisch onaanvaardbaar’ beschouwd.

    Helaas hebben onderzoeken aangetoond dat de CO2-niveaus in Duitse klaslokalen tijdens de lessen vaak oplopen tot wel 5.000 ppm.¹⁵

    Conclusie

    Vermoeidheid kan verschillende oorzaken hebben. De meeste daarvan kunnen worden verholpen door een gezondere levensstijl.
    Aanhoudende vermoeidheid en uitputting kunnen echter ook worden veroorzaakt door ziekte of bijwerkingen van medicijnen. Als de vermoeidheid overdag ondanks alle tegenmaatregelen aanhoudt, is het raadzaam om medisch advies in te winnen.

    En tot slot, hoe zit het met 'wake-up pillen' zoals koffie, energiedrankjes of cafeïnepillen? Werken ze, en is het raadzaam om ze te gebruiken? Ze werken wel – tenminste op de korte termijn.

    Cafeïne passeert vrijwel ongehinderd de bloed-hersenbarrière en stimuleert het centrale zenuwstelsel, dat vervolgens stimulerende neurotransmitters zoals dopamine en noradrenaline¹⁷ vrijgeeft.

    Natuurlijk kunnen dergelijke stimulerende middelen een slaapgebrek of een vitaminetekort niet verhelpen, waardoor de vermoeidheid terugkeert zodra de cafeïne-effecten zijn uitgewerkt. Sterker nog: dit leidt vaak tot een abrupte daling van energie en prestaties, wat in sommige gevallen fataal kan zijn.

    Als cafeïnehoudende producten worden gebruikt om vermoeidheid te bestrijden, moeten ze in ieder geval zo zijn samengesteld dat het cafeïne-effect geleidelijk afneemt, zodat er geen daaropvolgende “crash” optreedt.

    Inklapbare content

    Bronnen

    ¹ de.statista.com (2021): Umfrage zur Müdigkeit der Deutschen in 2021 (https://de.statista.com/statistik/daten/studie/1277730/umfrage/muedigkeit-der-deutschen/)

    ² stuttgarter-zeitung.de (2020): Was hilft gegen Müdigkeit? (https://www.stuttgarter-zeitung.de/inhalt.was-hilft-gegen-muedigkeit-mhsd.5f6258ed-e9f0-4dcb-adfb-c398a40a5123.html)

    ³ www.tk.de (2022): Wie viel Schlaf braucht der Mensch? – Techniker-Krankenkasse (https://www.tk.de/techniker/magazin/life-balance/besser-schlafen/wie-viel-schlaf-braucht-der-mensch-2006852)

    ⁴ Akerstedt et al. (2018): “Sleep duration and mortality - does weekend sleep matter?” – Journal of Sleep Research (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29790200/)

    ⁵ www.dak.de (2017): Müdes Deutschland: Schlafstörungen steigen deutlich an – DAK-Gesundheitsreport 2017 (https://www.dak.de/dak/bundesthemen/muedes-deutschland-schlafstoerungen-steigen-deutlich-an-2108960.html#/)

    ⁶ aerzteblatt.de (2012): Übergewicht ist ein Hauptrisikofaktor für Schlafstörungen (https://www.aerzteblatt.de/nachrichten/50122/Uebergewicht-ist-ein-Hauptrisikofaktor-fuer-Schlafstoerungen)

    ⁷ aerzteblatt.de (2019): Sport als Prävention (https://www.aerzteblatt.de/archiv/209444/Sport-als-Praevention-Fakten-und-Zahlen-fuer-das-individuelle-Mass-an-Bewegung)

    ⁸ www.tk.de (2021): Bewegung und Sport bei Diabetes mellitus – Techniker-Krankenkasse (https://ww.tk.de/techniker/gesundheit-und-medizin/behandlungen-und-medizin/diabetes/bewegung-und-sport-bei-diabetes-mellitus-2015398)

    ⁹ aerzteblatt.de (2020): WHO gibt neue Aktivitätsempfehlungen heraus. (https://www.aerzteblatt.de/nachrichten/118657/WHO-gibt-neue-Aktivitaetsempfehlungen-heraus-fuer-die-Gesundheit-zaehlt-jede-Bewegung)

    ¹⁰ aerztezeitung.de (2018): WHO schlägt Alarm – Deutsche werden immer mehr zu Bewegungsmuffeln (https://www.aerztezeitung.de/Panorama/Deutsche-werden-immer-mehr-zu-Bewegungsmuffeln-229370.html)

    ¹¹ Puetz & O’Connor (2008): “Low-intensity Exercise Reduces Fatigue Symptoms” – University of Georgia (https://www.sciencedaily.com/releases/2008/02/080228112008.htm)

    ¹² Watson et al. (2015): “Mild hypohydration increases the frequency of driver errors during a prolonged, monotonous driving task” – Physiology & Behavior, Volume 147 (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0031938415002358)

    ¹³ verbraucherzentrale.de (2021): Wie viel sollte man am Tag trinken? (https://www.verbraucherzentrale.de/wissen/lebensmittel/gesund-ernaehren/wie-viel-sollte-man-am-tag-trinken-24202)

    ¹⁴ t-online. Nachrichten für Deutschland (2018): Erschwertes Denken im Dämmerlicht. [...] (https://www.t-online.de/gesundheit/gesund-leben/id_83203142/studie-tageslichtmangel-kann-das-gehirn-veraendern-.html)

    br.de (2022): Warum der Winter müde macht (https://www.br.de/nachrichten/wissen/wenig-vitamin-d-warum-der-winter-muede-macht,RjPlakG)

    ¹⁵ Umweltbundesamt (2008): Gesundheitliche Bewertung von Kohlendioxid in der Innenraumluft – Bundesgesundheitsblatt, Springer Medizin Verlag (https://www.umweltbundesamt.de/sites/default/files/medien/pdfs/kohlendioxid_2008.pdf)

    ¹⁶ ndr.de (2020): Prima Klima – Zimmerpflanzen steigern Wohlbefinden (https://www.ndr.de/ratgeber/garten/zimmerpflanzen/Raumklima-mit-Zimmerpflanzen-verbessern,raumklima120.html)

    ¹⁷ brandeins.de (2015): Wie wirkt Kaffee im Körper? https://www.brandeins.de/corporate-services/kaffee-in-zahlen/kaffee-in-zahlen-2015/wie-wirkt-kaffee-im-koerper

    Onze auteur:
    Alexander Jansen
     
    Oprichter en algemeen directeur

    Als fitness- en onderzoeksexpert zorgt Alexander ervoor dat onze producten worden ontwikkeld volgens de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Om dit te bereiken, analyseert hij voortdurend studies en voert hij gesprekken met gerenommeerde experts.